ویژگی های پرتو X
اکرم رویانی 1394/10/30 دسته بندی : علوم پایه 1
عنوان ویژگی های پرتو X مقدمه پرتوهاي X در سال 1895 ، به وسيله ي رونتگن فيزيكدان آلماني كشف شد و از آنجا كه ماهيت آنها در آن زمان ناشناخته بود ، بدين نام خوانده شدند . اين پرتوها برخلاف نور معمولي نامرئي هستند اما مسير مستقيمي را مي پيماند و فيلم عكاسي را مانند نور مرئي متأثر مي كنند . از سوي ديگر ، از نور با نفوذتر بوده و به آساني از بدن انسان ، چوب ، قطعات نسبتاً ضخيم فلزي ، و ديگر اشياء كدر عبور مي كنند . براي استفاده از هر وسيله اي همواره به شناخت كامل آن نياز نيست ، به اين دليل تقريباً بي درنگ فيزيك دانها و چندي بعد مهندسان علاقه مند به مطالعه ساختار دروني اجسام كدر ، پرتوهاي X را بكار گرفتند . با قرار دادن لامپ پرتو X در يك سوي جسم و فيلم عكاسي در سوي ديگر ، مي توان تصويري سايه مانند و يا پرتونگار به دست آورد، بخشهايي از جسم با چگالي كمتر ، نسبت به بخشهايي با چگالي بيشتر مقدار بيشتري از تابش X را عبور مي دهند . بدين وسيله نقطه ي شكست در استخواني شكسته و يا محل تركي در يك فلز قالب گيري شده مشخص مي شود. بدين ترتيب پرتونگاري بدون آگاهي دقيق از تابش بكار برده شده ، آغاز شد ، زيرا ماهيت كامل پرتوهاي X تا سال 1912 ، مشخص نبود ، در اين سال ، پديده ي پراش پرتو X در بلوها كشف شد ، و همزمان با اين كشف ، ماهيت موجي پرتوهاي X به اثبات رسد از اين رو روش جديدي براي بررسي ريز ساختار ماده نيز فراهم شد . هر چند پرتونگاري در اين نوع خود وسيله بسيار مهمي است و از زمينه ي كاربردي گسترده اي برخوردار است ، اما معمولاً توان تفكيك آن براي آشكارسازي جزئيات دروني ، تا مرتبة محدود مي شود . از سوي ديگر ، پراش مي تواند به طور غير مستقيم جزئيات ساختار دروني را تا اندازه ي آشكار كند ، و در اين كتاب به اين پديده، و كاربردهاي آن در مسائل متالورژيكي پرداخته مي شود . در اينجا پرتوهاي X و ساختار دورني بلورها در دو فصل اول به عنوان پيش نيازهاي لازم براي بحث پراش پرتوهاي X در بلوها كه به دنبال خواهد آمد ، توصيف شده است. عنوان ویژگی های پرتو X این فایل با فرمت ورد و اماده پرینت می باشد. پرتونگاري فهرست مقدمه 3 تابش الكترومغناطيس 4 طيف پيوسته 5 طيف ويژه 8 جذب 13 فيلترها 21 عبوري 22 فرودي 22 توليد پرتوهاي X 23 لامپ هاي گازي 24 لامپ هاي رشته اي 24 نقطه كانوني 27 ظرفيت توان 28 پراشI : جهت هاي باريكه هاي پراشيده 28 مقدمه 28 روشهاي پراش 30 اندازه گيري هاي پراش سنجي و طيف سنجي 31 مقدمه 31 خصوصيات كلي 33 شمارنده ها ( خصوصيات كلي ) 41 شمارنده هاي سوسوزن 42 روش تفرق سنجي بيا ديفركتومتري Diffractometer Measurements 45 6 ـ 8 طرز يافتن تركيب مواد ( روش Hanawalt ) 47 تجزيه كمي مواد با استفاده از روش تفرق اشعه ايكس 58 تهيه تركيبات استاندارد 58 استفاده از يك ماده مشخص كمكي 59 ويژگيهاي پرتو X تابش الكترومغناطيس امروزه مي دانيم كه پرتوهاي X ، تابش الكترومغناطيسي با ماهيتي كاملاً همانند نور مرعي ، اما با طول موجي بسيار كوتاهتر از آن هستند ، واحد اندازه گيري در ناحيه پرتو X آنگسترم برابر با است و پرتوهاي X بكار رفته در پراش ، تقريباً طول موجهايي در گستره ي 5/0 تا 5/2 دارند ، در حالي كه طول موج نور مرئي در محدودة 6000 است . بدين ترتيب پرتوهاي X ، ناحيه اي ميان پرتوهاي گاما و فرابنفش را در طيف كامل الكترومغناطيسي اشغال مي كنند. گاهي در اندازه گيري طول موج پرتو X از واحدهاي ديگري مانند واحد X ، (XU) ، و كيلو X (KX=1000XU) استفاده مي كنند . واحد KX ، اندكي از آنگسترم بزرگتر است كه منشا آن در بخش 3 ـ 4 توصيف مي شود . واحد پذيرفته شده ي SI براي طول موج در ناحيه ي پرتو X ، نانومتر است: نامومتر اما اين واحد رايج نشده است. طيف پيوسته هنگامي پرتوهاي X ايجاد مي شوند كه شتاب هر ذره ي باردار الكتريكي با انرژي جنبشي كافي، بسرعت كند شود ، معمولاً براي چنين منظوري از الكترونها استفاده مي شود. اين تابش در يك لامپ پرتو X با منبعي از الكترونها و دو الكترود فلزي ، توليد مي شود . ولتاژ زيادي كه به ميزان چند ده هزار ولت در دو سر الكترود وجود دارد موجب گسيل الكترونها به سوي آندو يا هدف مي شود و در آنجا الكترونها با سرعت زياد به هدف برخورد مي كنند . پرتوهاي X در نقطه ي برخورد توليد شده و در تمام جهات منتشر مي شوند. اگر e بار الكترون ( 19-10×6/1 كولمب ) و V ولتاژ دو سر الكترودها باشد ، در اين صورت انرژي جنبشي ( بر حسب ژول ) الكترونها هنگام برخورد از معادله ي زير به دست مي آيد. ( 3 ـ 1 ) كه در آن m جرم الكترون ( kg 31- 10×11/9 ) و V سرعت آن بر حسب متر بر ثانيه درست پيش از برخورد است . در لامپي با ولتاژ 30000 ولت ، اين سرعت نزديك به سرعت نور است . بيشتر انرژي جنبشي الكترونهايي كه به هدف برخورد مي كنند به حرارت تبديل شده و كمتر از يك درصد از اين انرژي به پرتوهاي X تبديل مي شود. هنگامي پرتوهاي خارج شده از هدف ، مورد واكاوي قرار گيرند ، آشكار مي شود كه مجموعه اي از طول موجهاي گوناگون هستند ، و تغييرات شدت با طول موج ، به ولتاژ لامپ بستگي دارد . شدت تا طول موج ويژه اي صفر است كه به آن حد طول موج كوتاه مي گويند، سپس بسرعت تا بيشينه اي افزايش مي يابد و آنگاه بدون هيچ مرز مشخصي در ناحيه ي طول موجهاي بلند كاهش مي يابد . هنگام افزايش ولتاژ لامپ ، شدت تمام طول موجها افزايش يافته و مرز طول موج كوتاه و مكان بيشينه به سوي طول موجهاي كوتاهتر تغيير مكان مي دهد . تابشي با اين منحني ها نشان اده شده را تابش چند رنگ ، پيوسته ، و يا سفيد گويند ، زيرا مانند نور سفيد از پرتوهايي با طول موجهاي گوناگوي ساخته شده است . تابش سفيد را تابش ترمزي نيز گويند كه واژه اي آلماني است ، زيرا از شتاب كاهش يافته اي الكترونها ناشي مي شود. طيف پيوسته ، از كند شدن سريع الكترونهاي برخورد كننده به هدف ناشي مي شود ، زيرا همانگونه كه در بالا گفته شد ، هر بار كند شونده ، انرژي آزاد مي كنند . در هر صورت ، تمام الكترونها به يك صروت كند نمي شوند ، برخي در يك برخورد متوقف شده و تمام انرژي خود را يكباره از دست مي دهند ، در حالي كه ديگر الكترونها به وسيله ي اتمهاي هدف به اين سو و آن سو منحرف شده ، و به دنبال آن ، بخشهايي از انرژي جنبشي خود را بتدريج از دست مي دهند تا تمام آن مصرف شود . الكترونهايي كه در يك برخورد متوقف شده و به فوتونهالي با بيشينه يا انرژي ، يعني به پرتوهاي X با كمينه ي طول موج ، تبديل مي شوند . اين الكترونها ، تمام انرژي eV خود را به انرژي فوتوني تبديل كرده و مي توان نوشت: |
خرید و دانلود | 4,900 تومان نوع فایل :WORD | تعداد صفحات :63 گزارش تخلف به پلیس سایت |